Κέα...Νησί 2500 κατοίκων στις Κυκλάδες

Η Κέα (επίσης Τζια) είναι ένα κυκλαδίτικο νησί του Αιγαίου Πελάγους.Η Κέα^[1] είναι το δυτικότερο κατοικήσιμο νησί των Κυκλάδων και η επιφάνειά της εκτιμάται στα 131,693 τ.χλμ. ενώ έχει μήκος ακτών 88 χιλιόμετρα. Το ψηλότερο βουνό είναι ο Προφήτης Ηλίας με υψόμετρο 568 μέτρα. Επίσης στο νησί υπάρχει ένα από τα μεγαλύτερα φυσικά λιμάνια (όρμοι) της Μεσογείου, ο κόλπος του Αγίου Νικολάου.

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η παλαιότερη ονομασία της Κέας ήταν Υδρούσα, ενώ κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας το νησί λεγόταν Τζια. Η σημερινή του ονομασία οφείλεται στον ήρωα Κέω που ήταν επικεφαλής των Λοκρών από τη Ναύπακτο οι οποίοι κατά την αρχαιότητα κατέλαβαν το νησί. Ο προίστορικός οικισμός της Κεφάλας που βρίσκεται στο ομώνυμο ακρωτήριο, στη βορειοδυτική ακτή του νησιού, ιδρύθηκε καταά την τελική νεολιθική περίοδο, γύρω στα τέλη της 4ης χιλιετίας (3300 π.Χ. περίπου). Ο Προϊστορικός οικισμός της Αγίας Ειρήνης Κέας, στο βόρειο τμήμα του λιμανιού του Αγίου Νικολάου, υπήρξε ένα από τα σημαντικότερα πολιτιστικά κέντρα του Αιγαιακού χώρου, από το τέλος της νεολιθικής εποχής (3000 π.Χ.), που χρονολογείται η πρώτη εγκατάσταση στο χώρο, μέχρι τον 15ο αιώνα π.Χ., οπότε καταστράφηκε από τους ισχυρούς σεισμούς, σε περίοδο μεγάλης ακμής. Στους αρχαϊκούς χρόνους (7ος -6ος αιώνας), στην Κέα υπήρχαν τέσσερις ανεξάρτητες και δυνατές οικονομικά και πολιτιστικά πόλεις: η Ιουλίς, η Καρθαία, η Ποιήεσσα και η Κορησσός. Ερείπια των οποίων υπάρχουν έως σήμερα και μαρτυρούν την μεγάλη ακμή του νησιού κατά την αρχαιότητα. Όλες οι πόλεις περιβάλλονταν από οχύρωση, ενώ η ανέγερση μεμονωμένων πύργων σε επίκαιρα σημεία συμπληρώνει τον έλεγχο και την προστασία κάθε επικράτειας. Έπειτα κατά τους Βυζαντινούς χρόνους, την Φραγκοκρατία και την Τουρκοκρατία το νησί περιήλθε σε παρακμή και ήταν ορμητήριο πειρατών. Από το 1830, η Κέα, όπως και όλες οι Κυκλάδες περιελήφθηκε στο νεοσύστατο Ελληνικό κράτος.

Σημαντικά ευρήματα από τις ανασκαφές στο νησί φιλοξενούνται στο αρχαιολογικό μουσείο της Κέας.^[2]

Δημογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Κέα είχε πληθυσμό 2.417 άτομα στην απογραφή του 2001 και 2.455 στην απογραφή του 2011. πρωτεύουσα του νησιού είναι η Ιουλίδα. Το κύριο λιμάνι της Κέας είναι η Κορησσία.

Περιοχές στο νησί[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραλία στην Τζια

Η Κέα είναι σχετικά αραιοκατοικημένο νησί, με εξαίρεση την Κορησσία (Λιβάδι), που αποτελεί το κεντρικό λιμάνι του νησιού, τηνΙουλίδα, που είναι η Χώρα (πρωτεύουσα) του νησιού και το Βουρκάρι που είναι η ακριβότερη περιοχή του νησιού. Οι ωραιότερες περιοχές του νησιού, λόγω του ότι παραμένουν ακόμη εμπορικά μη αξιοποιημένες, βρίσκονται στην βορειοανατολική μεριά. Μια εξ αυτών είναι η Πέρα Μεριά που έχει αρκετές μικρές παραλίες, όπως το Σπαθί. Οι πιο γνωστές παραλίες της Κέας είναι το Σπαθί, ο Οτζιάς , το Γιαλισκάρι ,οι Ποίσσες, τα Ξύλα, καθώς και ο Κούνδουρος που έχει βραβευτεί με γαλάζια σημαία. Το καλοκαίρι σε όλο το νησί πραγματοποιείται η Γιορτή των Παραμυθιών.^[3]

Φυσικά χαρακτηριστικά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στην Κέα σημαντικό αριθμό επισκεπτών προσελκύουν τα μονοπάτια της χτισμένα σαν πέτρινες σκάλες που διανύουν όλο το νησί. Το έντονο ανάγλυφο και οι μικροί όρμοι παρέχουν μοναδική ομορφιά στη διαδρομή. Επιπλέον το νησί έχει πολλά καταφύγια θηραμάτων κυρίως για αποδημητικά πουλιά αλλά και για κάποια αρπαρκτικά. Εντυπωσιακή είναι και η χλωρίδα^[4] που καταγράφει 3000 είδη φυτών (σταμναγκάθι, δρυς, ασφόδελοι και σφένδαμοι κυρίως αλλά και σπανιότερα είδη ορχιδέας κ.α.)

Δίκτυο μονοπατιών[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Κέα, με δίκτυο μονοπατιών συνολικού μήκους 36 χλμ., θεωρείται ιδανικό μέρος για όσους αγαπούν την πεζοπορία. Τα τελευταία χρόνια έχει αναπτυχθεί ιδιαίτερα ο περιπατητικός τουρισμός, και μάλιστα τα μονοπάτια της Κέας έχουν χαρακτηριστεί ως «Δίκτυο Διαδρομών Πολιτιστικού Ενδιαφέροντος».   Έχουν επιλεγεί δώδεκα διαδρομές, στις οποίες είναι τοποθετημένες ξύλινες πινακίδες που καθοδηγούν τους περιπατητές με ασφάλεια. Η περιήγηση στα -κατά κύριο λόγο- λιθόστρωτα μονοπάτια είναι μαγευτική, καθώς οι περιπατητές διασχίζοντάς τα περνούν μέσα από δάση με βελανιδιές, θαυμάζουν τα υπέροχα αγριολούλουδα, συναντούν παραδοσιακές πετρόκτιστες πηγές, και ασπρισμένα, γραφικά ξωκλήσια, καταλήγοντας είτε σε μικρούς όρμους είτε σε υπέροχες παραλίες. Όσοι αποφασίσουν να τα περπατήσουν έχουν κάποιες φορές την ευκαιρία να «μεταφερθούν» στο μακρινό και γοητευτικό παρελθόν, καθώς περπατούν στα χνάρια των αρχαίων Κείων, αφού πολλές από τις διαδρομές ήταν μέρος του οδικού δικτύου που συνέδεε τις τέσσερις πόλεις-κράτη και παρουσιάζουν έντονο ιστορικό και αρχαιολογικό ενδιαφέρον.

Πολιτιστικές εκδηλώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Λογότυπο της Γιορτής Παραμυθιών φιλοτεχνημένο από τον Αλέκο Φασιανό.

Γιορτή Παραμυθιών

Η Γιορτή Παραμυθιών είναι το αρχαιότερο Φεστιβάλ του είδους στην Ελλάδα, είναι διεθνές  και πραγματοποιείται κάθε καλοκαίρι  στην Κέα από το 2003. Κάθε χρόνο λαμβάνουν μέρος στις εκδηλώσεις πολλοί διακεκριμένοι αφηγητές, μουσικοί και καλλιτέχνες, τόσο από την Ελλάδα, όσο και από το εξωτερικό. Έχει ως στόχο την ανάδειξη, την πολύπλευρη προσέγγιση και τη διάδοση της πολιτιστικής παράδοσης και κληρονομιάς. Το κοινό της είναι άνθρωποι όλων των ηλικιών και οι χώροι που επιλέγονται να πραγματοποιηθεί είναι ιδιαίτερης φυσικής ή ιστορικής σημασίας. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει παραστάσεις  αφήγησης, μουσικά και εικαστικά δρώμενα, θέατρο, κουκλοθέατρο, θέατρο Σκιών, παρουσιάσεις βιβλίων, ομιλίες, εκπαιδευτικά εργαστήρια για ενήλικες και παιδιά, όλα με άξονα το παραμύθι και τους μύθους.  Εμπνευστής της Γιορτής ήταν ο Γιώργος Ευγενικός ο οποίος είναι και καλλιτεχνικός υπεύθυνος έως σήμερα. Το λογότυπο της Γιορτής έχει φιλοτεχνήσει ο ζωγράφος Αλέκος Φασιανός. Τη Γιορτή Παραμυθιών διοργανώνει το Κέντρο Μελέτης και Διάδοσης Μύθων και Παραμυθιών υπό την αιγίδα και στήριξη του Δήμου Κέας και τη συνεργασία της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου 

Πανηγύρι Σωτήρος

Το βράδυ της  6ης Ιουλίου, Ο Σύλλογος των Ποισσών, «Αγ. Ισίδωρος» διοργανώνει τζιώτικο, γλέντι στην παραλία των Ποισσών, με τοπική παραδοσιακή μουσική, προσφέροντας φαγητό και ντόπιο κρασί.

Πανηγύρι Δεκαπενταύγουστου

Το βράδυ του Δεκαπενταύγουστου, μπορείτε να ζήσετε ένα γνήσιο τζιώτικο γλέντι, μέχρι τις πρωινές ώρες, απολαμβάνοντας το φαγητό και το κρασάκι σας σε μια από τις ταβέρνες της Πλατείας της Ιουλίδας. Θα διασκεδάσετε με τζιώτικη, παραδοσιακή μουσική, χορό και τραγούδια.

Παραμονή Πρωτοχρονιάς

Από το απόγευμα της παραμονής Πρωτοχρονιάς, ο Πολιτιστικός Σύλλογος, «Σιμωνίδης Ο Κείος», τιμώντας ένα λαϊκό, τζιώτικο έθιμο, γυρίζει από σπίτι σε σπίτι, ψάλλοντας τα παραδοσιακά κάλαντα, με συνοδεία τσαμπούνας και τουμπιού.

Μουσική παράδοση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η μουσική και το τραγούδι έχουν κυρίαρχο ρόλο στην ζωή των Τζιωτών. Υπάρχουν αρκετοί παραδοσιακοί οργανοπαίχτες, οι οποίοι διασκεδάζουν τον κόσμο με μουσική, τραγούδι και χορό σε πανηγύρια και εκδηλώσεις. Τα τραγούδια πλαισιώνονται από τους ήχους βιολιού, λαούτου αλλά και παραδοσιακών μουσικών οργάνων, όπως «τσαμπούνας» και«τουμπιού». Οι νέοι συνεχίζουν τη τζιώτικη μουσική παράδοση, εμπνευσμένοι από το μεράκι και την αστείρευτη διάθεση των παλαιότερων, μαθαίνοντας παραδοσιακά τραγούδια, μουσικά όργανα και τζιώτικο συρτό και μπάλο. Αξίζει  να σημειωθεί ότι η Τζιά, τα τελευταία χρόνια, έχει ενεργό ρόλο σε μουσικά δρώμενα, όπως η ετήσια Πανκυκλαδική Μουσική Συνάντηση Λαϊκών Πνευστών και συμμετέχει με τοπικά χορευτικά σε διάφορες εκδηλώσεις.

Συγκοινωνία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Έχει καλή ακτοπλοϊκή συγκοινωνία. Καθημερινά επικοινωνεί με το λιμάνι του Λαυρίου. Η συγκοινωνία εντός του νησιού εξυπηρετείται από 5 ταξί, ένα τουριστικό λεωφορείο και 2 ακόμη λεωφορεία (ιδιώτες)

Βραβείο Αειφορίας «Δάφνη»[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Κέα ήταν το πρώτο νησί του Αιγαίου που πιστοποιήθηκε για τις δράσεις του στην κατεύθυνση της αειφορικής ανάπτυξης και βραβεύτηκε με το «Σήμα Αειφορίας Δάφνη» Το βραβείο που θεσπίστηκε από τον χορηγό-επιχειρηματία κ. Γεώργιο Προκοπίου, αποδόθηκε στην Κέα μετά από αξιολόγηση που έκανε το Εθνικό Μετσόβειο Πολυτεχνείο για προγράμματα που πραγματοποιήθηκαν μέσα στο 2007 από τα νησιά μέλη του δικτύου.

Όπως τόνισε κατά τη διάρκεια της σχετικής εκδήλωσης (ΚΕΔΚΕ 10.12.07) ο καθηγητής του ΕΜΠ Κίμων Χατζημπίρος, «...η Κέα διακρίθηκε τόσο για την πρωτοτυπία των δράσεων όσο και για την ποικιλία των θεμάτων που αξιολογήθηκαν».

Η Κέα είναι το πρώτο νησί στο Αιγαίο που εφαρμόζει ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα ανακύκλωσης στο πλαίσιο του νέου νόμου και με προγραμματικές συμφωνίες με τα συστήματα εναλλακτικής διαχείρισης. Επίσης, για την προώθηση του οικολογικού – περιπατητικού τουρισμού, επισκευάζει τα παλιά μονοπάτια και συνδέει το περιβάλλον με τον πολιτισμό. Για παράδειγμα, η «Γιορτή των Παραμυθιών» φέρνει κοντά κάθε καλοκαίρι τις νέες γενιές με την παράδοση κι ανοίγει – μέσα από την αφήγηση – το παράθυρο του Αιγαίου σ’ ολόκληρο τον κόσμο.

Η «Γιορτή Παραμυθιών», δίνοντας την υψηλότερη βαθμολογία σε σχέση με τις υπόλοιπες δράσεις, κατοχύρωσε για το 2007 το Βραβείο Αειφορίας στην Κέα.

Μακρόνησος - Νήσος Ελένη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Μακρόνησος ή αλλιώς Νήσος Ελένη ανήκει ιδιοκτησιακά και διοικητικά στο Δήμο Κέας και βρίσκεται μεταξύ Κέας και Λαυρίου. Το νησί σήμερα είναι ακατοίκητο πλην μερικών βοσκών που βρίσκονται στην περιοχή. Το λιμάνι του δεν το προσεγγίζει καράβι της γραμμής, αλλά δέχεται εκδρομείς , που φτάνουν από το Λαύριο. Ο μύθος λέει ότι σε μια σπηλιά στην Βόρεια πλευρά του νησιού ο άνθρωπος που προκάλεσε τον Τρωικό πόλεμο, ο Πάρης, έκρυψε την απαχθείσα Ωραία Ελένη. Γιαυτό το νησί πήρε το όνομα της "Νήσος Ελένη".Η Μακρόνησος έχει τη δική της σελίδα στην ιστορία της νεότερης Ελλάδας.

Ο Δήμος Κέας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Δήμος Κέας
Δήμος
Χώρα	Ελλάδα
Έδρα	Ιουλίδα
Διοίκηση
• Δήμαρχος	Ιωάννης Ευαγγέλου
Διοικητική διαίρεση
• Αποκ. διοίκηση	Αποκεντρωμένη διοίκηση Αιγαίου
• Περιφέρεια	Νοτίου Αιγαίου
• Περιφ. ενότητα	Κέας - Κύθνου
Διαμέρισμα	Νησιά Αιγαίου
Νομός	Κυκλάδων
Έκταση	148,9 km2
Πληθυσμός	2.455 (απογραφή 2011)

Η Ιουλίδα μέσα στην ομίχλη

Ηλιοβασίλεμα στην Κέα

Ο Δήμος Κέας περιλαμβάνει το νησί της Κέας, την Μακρόνησο και τις γύρω νησίδες. Έδρα του Δήμου είναι η Ιουλίδα. Ο Δήμος Κέας έχει μόνιμο πληθυσμό 2455 κατοίκους.

Στο δήμο περιλαμβάνονται:

• Δημοτική Κοινότητα Ιουλίδος Κέας [ 1406 ]
  • η Αγία Μαρίνα [ 3 ]
  • η Αγία Μαύρα [ 44 ]
  • ο Άγιος Θεόδωρος [ 33 ]
  • ο Άγιος Νικόλαος [ 19 ]
  • ο Άγιος Συμεών [ 44 ]
  • ο Αστράς [ 21 ]
  • τα Ελληνικά [ 33 ]
  • η Ζωοδόχος Πηγή [ 29 ]
  • η Ιουλίδα [ 633 ]
  • το Καμπί [ 9 ]
  • οι Καστανιές [ 41 ]
  • η Καστριανή [ 18 ]
  • η Κάτω Μεριά [ 92 ]
  • η Κοκκινάδα [ 11 ]
  • ο Κούνδουρος [ 17 ]
  • η Λιγιά [ 2 ]
  • οι Μύλοι [ 48 ]
  • ο Όρκος [ 13 ]
  • η Πέρα Μεριά [ 47 ]
  • οι Πήσσες [ 157 ]
  • η Πλαγιά [ 12 ]
  • το Ροντακάδο [ 2 ]
  • το Σπαθί [ 9 ]
  • το Σταυρουδάκι [ 22 ]
  • τα Χαβουνά [ 47 ]
• Τοπική Κοινότητα Κορησσίας Κέας [ 1049 ]
  • το Βουρκάρι [ 121 ]
  • ο Κάλαμος [ 6 ]
  • η Κορησσία [ 711 ]
  • η Κουκουβαγιά [ 32 ]
  • η Μακρόνησος (νησίδα) [ 9 ]
  • οι Μαράδες [ 8 ]
  • το Μαύρο [ 35 ]
  • το Μελισσάκι [ 0 ]
  • ο Μυλοπόταμος [ 28 ]
  • τα Ξύλα [ 1 ]
  • ο Οτζιάς [ 87 ]
  • το Φωτημάρι [ 11 ]

Με την εφαρμογή της νέας διοικητικής διαίρεσης της χώρας κατά το Πρόγραμμα Καλλικράτης το 2011, ουδεμία μεταβολή επήλθε στο Δήμο, σύμφωνα με το άρθρο 1,§ 2.29.Γ. αυτού.

Δήμαρχοι Κέας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Δήμος συστάθηκε το 1996.Έκτοτε Δήμαρχοι έχουν διατελέσει οι:

• 1996 - 1998: Στέφανος Λέπουρας
• 1999 - 2002: Σοφία Πιτυχούτη
• 2003 - 2010: Νικόλαος Δεμένεγας
• 2011 - 2014: Αντώνης Δεμένεγας
• 2014- : Ιωάννης Ευαγγέλου